در چارچوب فرایند صلح در کلمبیا که به کاهش تاریخی در شمار قتلها انجامیده است، باعث نگرانی جدی است که شمار قتلهای مدافعان حقوق بشر به میزان نگران کنندهای افزایش یافته و کلمبیا را به کشوری تبدیل کرده است که بالاترین شمار مدافعان حقوق بشر در آن به قتل میرسند.
جرالد استابروک، دبیرکل سازمان جهانی مبارزه با شکنجه، گفت:
«آشکار است که مدافعان حقوق بشر در کلمبیا در شرایط صلح زندگی نمیکنند، اما آنچه باید برای همگان روشن شود این است که صلح نمیتواند بدون آنها وجود داشته باشد. کلمبیا بر سر دو راهی تاریخی قرار دارد زیرا می تواند درگیری مسلحانه را پشت سر بگذارد و حاکمیت قانون را تحکیم کند که در آن حقوق بشر رعایت شود. چنین وضعی تنها در صورتی امکان پذیر است که تضمینها برای انجام فعالیتهای آزادانه و امن مدافعان حقوق بشر به اجرا درآید.»
گزارش برنامهی نظارت ۴ عامل را در مورد افزایش آسیب پذیری مدافعان حقوق بشر مشخص کرده است که دولتمردان باید فوری به آنها توجه کنند.
نخست، تا زمانی که به طور رسمی اعلام نشود که عملیات شبه نظامیان در کلمبیا ادامه دارد و کلیه اقدامهای لازم برای برچیدن این گروهها به اجرا در نیاید، نمیتوان دفاع از حقوق بشر در این کشور را تضمین کرد زیرا شبه نظامیان منشأ اصلی حملهها به مدافعان حقوق بشر هستند.
دوم، افترازنی به مدافعان حقوق بشر و مجرم انگاری آنها هنوز یکی از دغدغههای اصلی است. این گزارش چندین نمونهی نگرانکننده از افترازنی به مدافعان حقوق بشر را در بیانیههای رسمی و اقدامهای هر سه قوهی دولتی (اجرایی، قانونگذاری و قضایی) و نیز نیروهای امنیتی کشورثبت کرده است که در افزایش خطر حملههای بیشتر در چارچوب خشونت شدید علیه مدافعان حقوق بشر در کلمبیا سهم دارد.
سوم، با وجود به اجرا درآمدن سناریوی پسادرگیری، چارچوب حقوقی و سیاستهای عمومی هنوز مبتنی بر افترازنی علیه اعتراضهای اجتماعی و جرم انگاری آنها است، و نیروهای امنیتی دولتی هنوز در تظاهرات از خشونت شدید استفاده می کنند.
سرانجام، بهترین روش برای جلوگیری از حمله به مدافعان حقوق بشر از طریق نظام قضایی موثر است. با وجود اینکه پیشرفتهایی در مورد مقابله با معافیت از مجازات به خاطر حمله به مدافعان حقوق بشر به دست آمده و این پیشرفتها در افزایش شمار اعلام جرم دادستانی عمومی قابل مشاهده است، برنامهی نظارت تأکید می کند که تنها در صورتی می توان پروندهها را خاتمه یافته تلقی کرد که مرتکبان جنایتها محکوم شوند. بنابراین ۹۴.۵ درصد از قتلهایی که دادستانی از سال ۲۰۱۶ ثبت کرده است هنوز در چارچوب معافیت از مجازات قرار میگیرند. علاوه بر این، تحقیقات کنونی هنوز مغزهای متفکر یا طراحان و انگیزههای این قتلها را شناسایی نکردهاند.گذشته از این، انواع دیگر حملهها مثل تهدیدها به میزان کافی مورد تحقیق قرار نمیگیرد. مشکلات رویارویی نظام قضایی زیاد است.
دیمیتریس کریستوپولوپوس، رئیس فدراسیون بینالمللی جامعههای حقوق بشر، گفت:
«در دیدار من از کلمبیا دقیقاً یک سال پیش، ما مشاهده کردیم که اجرای توافق صلح به هیچ وجه کار آسانی نیست. با وجود این، با توجه به رخدادهای جدی که در این گزارش به شرح آمده، ما از جامعهی بین المللی می خواهیم که حمایت از دولت را به ضمانتهایی برای اجرای موثر عدالت و تضمین کاهش معافیت از مجازات که در مورد قتلها و حملهها به مدافعان حقوق بشر در کلمبیا برقرار است، مشروط کند.»
برنامهی نظارت بر حمایت از مدافعان حقوق بشر گزارش خود را در شهر بوِئِناوِنتورا ارائه کرد که در آنجا یکی از مدافعان حقوق بشر فقط به خاطر گفتگو با هیئت برنامهی نظارت مورد تهدید سازمانهای شبه نظامی قرار گرفته بود. همچنین در این شهر اعتصاب مدنی در سال ۲۰۱۷ سرکوب شد. در نخستین سالگشت اعتصاب، مدافعان حقوق بشر در وضعیت بحرانی به سر میبرند که باعث شده بوِئِناوِنتورا به نمونهی مشخص خطرهای رویاروی مدافعان حقوق بشر در سراسر کلمبیا تبدیل شود.
Colombia Report by FIDH on Scribd
The Observatory for the Protection of Human Rights Defenders (The Observatory) was created in 1997 by the World Organisation Against Torture (OMCT) and FIDH. The objective of this program is to prevent or remedy situations of repression against human rights defenders. OMCT and FIDH are both members of ProtectDefenders.eu, the European Union Human Rights Defenders Mechanism implemented by international civil society.
For further information, please contact:
• OMCT: Miguel Martín Zumalacárregui / Delphine Reculeau: +41 22 809 49 39.
• FIDH: José Carlos Thissen: +51 95 41 31 650