پاریس، 22 ژوئیه 2014 (31 تیر 1393)
خانم اشتون گرامی،
فدراسیون بین المللی جامعه های حقوق بشر مایل است توجه شما را به مورد آقای رسول حلومی، 22 ساله، و خانم راضیه ابراهیمی، 21 ساله، جلب کند. هر دوی آنها در سال 2010 به خاطر ارتکاب جرم در نوجوانی به اعدام محکوم شده اند. برخلاف اصول حقوق بین المللی و حقوق بشر، این دو جوان اکنون در خطر اعدام در آینده نزدیک به سر می برند.
رسول حلومی در اکتبر 2010 به خاطر ضربه ای مرگبار به پسری جوان در نزاعی در سال 2009 در شعبه 17 دادگاه کیفری استان خوزستان به اعدام محکوم شد. در زمان وقوع، رسول حلومی 17 ساله بود. اعدام او که بنا بود درروز 7 مه 2014 (17 اردیبهشت 1393) انجام شود پس از این که خانواده مقتول به جای قصاص دریافت دیه از خانواده رسول حلومی را پذیرفت متوقف شد. خانواده حلومی موفق به تهیه مبلغ درخواستی (بیش از دو برابر مبلغ دیه به تعیین قوه قضاییه) نشده است و باز هم خطر اعدام در آینده نزدیک او را تهدید می کند.
خانم راضیه ابراهیمی نیز که در سن 14 سالگی به اجبار ازدواج کرده و در سن 15 سالگی مادر شده است، در اکتبر 2010 به خاطر قتل شوهرش در سن 17 سالگی، در همان سال در شعبه 17 دادگاه کیفری استان خوزستان به اعدام محکوم شد. اعدام راضیه ابراهیمی بنا بود چند ماه پیش انجام شود، اما قاضی ناظر بر اجرای اعدام با اطلاع از این که او در زمان وقوع جرم نوجوان بوده اعدام او را متوقف کرد. وکیل او درخواست اعاده دادرسی کرده، اما شعبه 35 دیوان عالی کشور به این دلیل که پیشتر شعبه دیگری به این پرونده رسیدگی کرده این درخواست را رد کرده است. وکیل او نامه ای به رییس قوه قضاییه نوشته و خواستار اعاده دادرسی شده است، اما تا زمانی که این درخواست پذیرفته نشده، خطر اعدام در آینده نزدیک ابراهیمی را تهدید می کند.
حکم های اعدام رسول حلومی و راضیه ابراهیمی به اجرای احکام ابلاغ شده و در نتیجه در صورت درخواست خانواده های مقتولان احتمال اعدام آنها به قوت خود باقی است. بر اساس اظهارات مقامات، احتمال دارد این اعدام ها در پایان ماه رمضان برابر با 28 ژوئیه انجام شود.
مواردی مثل رسول حلومی و راضیه ابراهیمی در ایران نادر نیستند. پنهان کاری شدید حکومت اطلاع از شمار دقیق و جزییات مربوط به محکومان به اعدام را مشکل ساخته است، اما سازمان های مختلف حقوق بشر اعلام کرده اند که بیش از یک صد تن به اتهام ارتکاب جرم در نوجوانی محکوم به اعدام هستند. در گزارشی که سال گذشته فدراسیون بین المللی جامعه های حقوق بشر و سازمان عضو آن جامعه دفاع از حقوق بشر در ایران با عنوان «مجازات اعدام در ایران: سیاست دولتی ایجاد وحشت» منتشر کردند اعلام شده است که دست کم 27 مجرم نوجوان از سال 2008 تا سال 2013 در ایران اعدام شده اند. تا این تاریخ در سال 2014، اعدام دست کم هشت نوجوان گزارش شده است. نظر به انجام اعدام های مخفی که رایج است، احتمال دارد شمار واقعی این گونه اعدام ها بیشتر باشد. فدراسیون بین المللی جامعه های حقوق بشر در عین حال نگرانی خود را در باره رویه به همین ترتیب غیرقانونی حبس مجرمان نوجوان تا زمانی که به سن 18 برسند و اعدام آنها پس از آن ـ که در مورد حلومی و ابراهیمی نیز مصداق دارد ـ ابراز می کند.
این حکم های اعدام نقض جدی حقوق بشر و حقوق بین المللی به شمار می روند زیرا در مغایرت با ماده (4)6 میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی و ماده 37 کنوانسیون حقوق کودک هستند و هر دو این عهدنامه ها مجازات اعدام را برای جرایمی که نوجوانان مرتکب شده اند ممنوع کرده اند. جمهوری اسلامی ایران این دو عهدنامه را به ترتیب در سال های 1975 و 1994 تصویب کرده است.
نظر به رهنمودهای اتحادیه اروپا در باره مجازات اعدام که «مجازات اعدام را نمی توان علیه اشخاص کمتر از 18 سال در زمان ارتکاب جرم صادر کرد»، انتظار داریم شما از هر امکانی برای توقف فوری نقض حقوق بشر این کودکان استفاده کنید.
فدراسیون بین المللی جامعه های حقوق بشر، بنابراین، از شما می خواهد:
– از دولتمردان ایران بخواهید اعدام رسول حلومی و راضیه ابراهیمی و هر محکوم به اعدام دیگری را که در نوجوانی مرتکب جرم شده متوقف کنند؛
– از دولتمردان ایران به تاکید بخواهید تمام محکومان به اعدام را که به خاطر ارتکاب جرم در نوجوانی محکوم شده اند، با هدف الغای مجازات اعدام علیه مجرمان نوجوان، دوباره محاکمه کنند؛
– از دولتمردان ایران بخواهید به تعهدهای خود در ماده (4)6 میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی و ماده 37 کنوانسیون حقوق کودک احترام بگذارند.
ما نسبت به این موضوع که شما گفتگوهای مهمی را با دولتمردان ایران در باره احترام آنها به تعهد بین المللی در زمینه خلع سلاح هسته ای هدایت می کنید، حساس هستیم. با وجود این، در آستانه دور آخر از گفتگوهای هسته ای بین ایران و شش قدرت جهانی، کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل با ابراز نگرانی در باره اعدام مجرمان نوجوان، تاکید کرد که این گفتگوها «به طور کامل وضعیت حقوق بشر را در بر بگیرند. ضروری است که ایران متعهد به حفظ حقوق بشر شهروندانش بشود.» ما نیز این درخواست کمیسر عالی حقوق بشر را تکرار می کنیم و از شما می خواهیم با مداخله در این موارد اضطراری و درخواست توقف مجازات اعدام در ایران، به تعهد ابراز شده تان به حقوق بشر، از جمله حفظ کودکان از اعدام غیرقانونی، پایبند باشید.
از فعالیت های گسترده شما در گذشته در زمینه مجازات اعدام به عنوان اولویت شخصی استقبال می کنیم و امیدواریم این اولویت در تماس های شما با ایران بازتاب یابد.
با احترام
عبدالکریم لاهیجی،
رییس فدراسیون بین المللی جامعه های حقوق بشر