Durum açıklaması:
Gözlemevi, Türk Tabipleri Birliği (TTB) Başkanı ve Türkiye İnsan Hakları Vakfı (TİHV) Yönetim Kurulu Üyesi Şebnem Korur Fincancı ’nın keyfi olarak gözaltına alındığı konusunda bilgi edinmiştir.
26 Ekim 2022 tarihinde, Terörle Mücadele Şube Müdürlüğü polisleri Şebnem Korur Fincancı’yı İstanbul’daki evinden keyfi olarak gözaltına alarak sorgulanmak üzere Emniyet Müdürlüğü’ne getirdi.
Korur Fincancı’nın gözaltına alınması, Türk Tabipleri Birliği Başkanı sıfatıyla 19 Ekim 2022 tarihinde Almanya’da verdiği bir konferans vesilesiyle, Türkiye’nin Irak Kürdistan Bölgesel Federasyonu’nda kimyasal silah kullandığı iddiaları hakkında basında yaptığı bir açıklamayla bağlantılıdır. 25 Ekim 2022 tarihinde, bu açıklamaya tepki olarak ve Şebnem Fincancı Korur’un Türkiye’ye dönüşünün ardından, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, kabine toplantısı sonrasında düzenlediği basın toplantısında, yargının hangi adımları atacağına değinerek Türkiye’deki yetkililerin TTB’yi ve özellikle Şebnem Korur Fincancı’yı durdurmak için ne gerekiyorsa yapacağını belirtti. Korur Fincancı, Türk Tabipleri Birliği başkanlığına seçildiğinden beri Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından doğrudan hedef alınmaktadır.
Gözlemevi ayrıca, Ekim 2020’de, Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı’nın, Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) toplantısında yaptığı konuşmada, TTB’yi "terör örgütünden birini" başkan olarak seçtiği için kınadığını hatırlatır. Ayrıca, aşırı milliyetçi Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) lideri, uzun süredir Korur Fincancı’yı ve TTB’yi hedef alma konusunda ısrarcı davranmaktadır.
Gözlemevi, Şebnem Korur Fincancı’nın gözaltına alınmasının, Türkiye’deki yetkililerin Türk Tabipleri Birliği’ni kapatma ve Korur Fincancı yerine bir kayyum getirme sürecinde olduğu sırada gerçekleştiğinin altını çizmekte.
Gözlemevi, Korur Fincancı’nın meşru insan hakları çalışmaları nedeniyle ilk kez tutuklanmadığını hatırlatıyor. Haziran 2016’da keyfi olarak 10 gün boyunca cezaevinde tutulmuş ve gazetenin tutuklu yazı işleri çalışanlarını desteklemek için Özgür Gündem’in "eş-genel yayın yönetmeni" kampanyasına katıldığı için "terör propagandası" suçundan yargılanmıştır. Temmuz 2019’da ilk derece mahkemesi tarafından beraat ettirilmesine rağmen karar savcı tarafından temyiz edilmiş ve Kasım 2020’de İstanbul Bölge İstinaf Mahkemesi 3. Ceza Dairesi tarafından bozulmuştur. Yeniden yargılaması 3 Şubat 2021 tarihinde başladı ve halen devam ediyor. Gezi Parkı protestolarıyla ilgili sosyal medya paylaşımlarına dayanan bir başka davada ise, 16 Şubat 2021 tarihinde "kamu görevlisine hakaret" suçundan 7 bin 800 TL (yaklaşık 870 Avro) para cezası verilmiştir.
Gözlemevi, Şebnem Korur Fincancı’nın sadece meşru insan hakları faaliyetleri ve ifade özgürlüğü hakkını kullanması nedeniyle cezalandırılmasını amaçlayan keyfi tutukluluğunu şiddetle kınamaktadır.
Gözlemevi, Türkiye’deki yetkilileri Şebnem Korur Fincancı’yı derhal ve koşulsuz olarak serbest bırakmaya ve Korur Fincancı’nın maruz bırakıldığı aralıksız adli tacize ve hedef gösterilmesine son vermeye çağırmaktadır.
Gözlemevi daha genel olarak yetkilileri, Türkiye’deki tüm insan hakları örgütlerinin ve insan hakları savunucularının meşru insan hakları faaliyetlerini misilleme korkusu olmadan ve yargısal taciz de dahil olmak üzere tüm kısıtlamalardan muaf olarak yürütebilmelerini sağlamaya çağırmaktadır.
İstenen eylemler:
Lütfen aşağıdaki talepler doğrultusunda Türkiye yetkililerine yazınız:
i. Şebnem Korur Fincancı ile birlikte Türkiye’deki tüm insan hakları savunucularının bedensel bütünlüğünün ve psikolojik esenliğinin her koşulda teminat altına alınması;
ii. Şebnem Korur Fincancı’nın sadece meşru insan hakları faaliyetleri için cezalandırılmasını amaçladığı görünen alıkonulmasının keyfi olması nedeniyle derhal ve koşulsuz olarak salıverilmesi;
iii. Şebnem Korur Fincancı’ya ve Türkiye’deki diğer tüm insan hakları savunucularına karşı yargı düzeyinde de dahil olmak üzere her türlü taciz eylemine son verilmesi ve herhangi bir engel ve misilleme korkusu olmadan meşru faaliyetlerini yürütebilmelerinin her koşulda sağlanması.
Adresler:
• Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan. e-posta: contact@tccb.gov.tr
• Adalet Bakanı Bekir Bozdağ. e-posta: info@adalet.gov.tr
• İçişleri Bakanı Süleyman Soylu. e-posta: diab@icisleri.gov.tr; sti@icisleri.gov.tr
• Büyükelçi Mehmet Kemal Bozay, Türkiye Cumhuriyeti Avrupa Birliği Daimî Temsilciliği, Brüksel, Belçika. e-posta: info@turkdeleg.org; tr-delegation.eu@mfa.gov.tr
• Büyükelçi Sadık Arslan, BM Cenevre Ofisi nezdinde Türkiye Daimî Temsilciliği, İsviçre. e-posta: turkey.unog@mfa.gov.tr
Lütfen ülkenizdeki Türkiye büyükelçiliği ya da diplomatik misyonlarına da yazınız.
***
Paris-Cenevre, 26 Ekim 2022
Yanıtınızda atılan adımlar hakkında bu başvurunun kodunu belirterek bizi bilgilendirmenizi rica ederiz.
İnsan Hakları Savunucularının Korunması için Gözlemevi (Gözlemevi) 1997’de Uluslararası İnsan Hakları Federasyonu (FIDH) ve Dünya İşkenceyle Müdahale Örgütü (OMCT) tarafından kurulmuştur. Bu programın amacı, insan hakları savunucularına karşı baskıyı engellemek veya bu durumlara çözüm üretmek üzere müdahale etmektir. FIDH ve OMCT, uluslararası sivil toplum tarafından hayata geçirilen bir Avrupa Birliği İnsan Hakları Savunucuları Mekanizması olan ProtectDefenders.eu üyesidir.
Gözlemevi ile irtibata geçmek için acil durum hattını arayınız:
E-posta: appeals@fidh-omct.org
FIDH Telefon: + 33 1 43 55 25 18
OMCT Telefon: + 41 22 809 49 39