Nurcan Baysal'ın yargısal tacizi devam ediyor

Nurcan Baysal’ın yargısal tacizi devam ediyor

29/04/2020

Appel urgent

Türkiye

en tr

Human Rights Defenders

Yeni bilgi
TUR 004 / 0420 / OBS 030.1
Adli taciz
Türkiye
27 Nisan 2020

Uluslararası İnsan Hakları Federasyonu (FIDH) ve Dünya İşkenceyle Mücadele Örgütü (OMCT) ortaklığıyla oluşturulan İnsan Hakları Savunucularının Korunması için Gözlemevi Türkiye’deki aşağıda belirtilen durum konusunda yeni bilgiler elde etmiştir ve müdahalenizi talep etmektedir.

Yeni bilgi:

Gözlemevi, güvenilir kaynaklar tarafından Nurcan Baysal’a karşı devam eden adli taciz hakkında bilgilendirilmiştir. Front Line Defenders Risk Altındaki İnsan Hakları Savunucuları 2018 Küresel Ödülü’nün sahibi olan gazeteci Nurcan Baysal, Türkiye’de Kürt nüfusun yoğun olarak bulunduğu Güneydoğu Anadolu bölgesindeki insan hakları ihlallerini belgelemekte ve yazmaktadır.

Elde edilen bilgilere göre, 20 Nisan 2020 sabahı, Diyarbakır Emniyet Müdürlüğü, Nurcan Baysal’ı sosyal medya paylaşımları hakkında başlatılan yeni bir soruşturma kapsamında ifade vermesi için karakola davet etmiştir. Nurcan Baysal öğleden sonra avukatı ile birlikte emniyete gitmiş ve Şubat 2018 ile Ekim 2019 tarihlerinde paylaşılan iki tweeti hakkında “halkı kin ve düşmanlığa tahrik etme” (TCK Madde 216) suçlamasıyla yeni bir soruşturma başlatıldığını öğrenmiştir. Baysal ifadesinin ardından serbest bırakılmıştır. Nurcan Baysal hakkındaki soruşturma halen sürmektedir ve savcı önümüzdeki dönemde Baysal hakkında dava açılıp açılmayacağına karar verecektir.

Nurcan Baysal’ın Twitter hesabına sabitlemiş olduğu 17 Şubat 2018 tarihli tweeti [1], çatışmalar sırasında yıkılmış olan Sur’daki evininin tamiratına başladığını belirterek Sur, Cizre ve Şırnak’ta yaşayanlara evlerini kaybedenlerle dayanışma çağrısında bulunuyor ve onları mahpuslara kartpostal göndermeye davet ediyordu. Ekim 2019 tarihli tweeti ise, Saadet Partisi’nin lideri Temel Karamollaoğlu’nun Türkiye’nin Suriye’ye askeri operasyonu hakkında daha önceki bir paylaşımına yanıt olarak paylaşılmıştı.

Gözlemevi, Nurcan Baysal’ın, yetkililerin Kovid-19 krizine karşı aldığı önlemler ve insan hakları savunucusu Raci Bilici’yle dayanışma çağrısına [2] (bkz. arka plan bilgisi) ilişkin sosyal medya paylaşımları ve gazete yazıları hakkındaki bir soruşturma kapsamında ifade vermeye çağrılmasından sadece 3 hafta sonra bu yeni soruşturmanın açıldığını hatırlatmaktadır.

Gözlemevi, Nurcan Baysal’a karşı devam etmekte olan adli tacizi, meşru insan hakları faaliyetlerine ve ifade özgürlüğünü kullanmasına yaptırım getirmek üzere gerçekleştirilmesi nedeniyle, şiddetle kınamaktadır. Gözlemevi, Türkiye’deki yetkililere, Nurcan Baysal ile birlikte Türkiye’deki tüm insan hakları savunucularına karşı uygulanan adli taciz dahil her türlü tacize derhal son verilmesi çağrısında bulunmaktadır.

Arka plan bilgisi:

30 Mart 2020 tarihinde Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından Nurcan Baysal hakkında “halkı kin ve düşmanlığa tahrik etme” (TCK Madde 216) suçlamasıyla bir soruşturma başlatılmıştır. Suçlama, Baysal’ın cezaevinden kendisine gönderilen mektuplar, yetkililerin korona virüs konusunda aldığı tedbirler hakkındaki gazete yazısı ve görüşleri, kısa süre önce hüküm giymiş olan insan hakları savunucusu Raci Bilici ile dayanışma mesajı ve son olarak korona virüse karşı mücadelede cezaevlerindeki yetersiz koşullarla ilgili mahpus ailelerinin çağrılarını içeren sosyal medya paylaşımlarına [3] dayandırılmaktadır. Bazı sosyal medya paylaşımlarında, yaşadığı yer olan Diyarbakır’da korona virüs nedeniyle alınan tedbirler konusunda Ahval haber web sitesinde [4] yayınlanan yazısı da yer almaktadır..

30 Mart 2020 tarihinde, Siber Suçlarla Mücadele Şubesi’nin talebi üzerine, Nurcan Baysal avukatı ile birlikte Diyarbakır Emniyet Müdürlüğü’ne giderek suçlama ile ilgili ifade vermiştir. Emniyet Müdürlüğü’nde ifade vermesinin ardından gözaltına alınması için resmi işlemler başlatılmış ancak korona virüs riski nedeniyle gözaltına alınmamıştır. Baysal’ın 31 Mart 2020’de tekrar Başsavcılığa gelmesi istenmiştir.

31 Mart 2020 tarihinde, Nurcan Baysal’ın savcılık ifadesi alındıktan sonra savcı, Baysal’ın dosyasını 3. Sulh Ceza Hakimliği’ne göndererek hakkında adli kontrol tedbiri talep etmiştir. Hakim, Baysal’ın gazeteci olmasına ve halkı bilgilendirme hakkını kullandığını bildirmesine dayanarak savcının talebini reddetmiş ve serbest bırakılmasına karar vermiştir. Ardından Baysal serbest bırakılmıştır. Nurcan Baysal hakkındaki soruşturma halen sürmektedir ve savcı önümüzdeki günlerde Baysal hakkında dava açılıp açılmayacağına karar verecektir.

Talep edilen eylemler:

Lütfen aşağıdaki talepler doğrultusunda Türkiye yetkililerine yazınız:

i. Nurcan Baysal ile birlikte Türkiye’deki tüm insan hakları savunucularına karşı gerçekleştirilen adli tacizler dahil her türlü tacize son verilmesi;

ii. 9 Aralık 1998 tarihinde BM Genel Kurulu tarafından kabul edilen BM İnsan Hakları Savunucuları Bildirgesi’nin tüm hükümlerine ve özellikle 1. ve 12. Maddelerine uyulması;
iii. Türkiye tarafından kabul edilen uluslararası sözleşmeler ve uluslararası insan hakları standartları uyarınca insan hakları ve temel özgürlüklere saygının her koşulda sağlanması.

Adresler:

• Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan. Faks: +90 (312) 525 58 31. e-posta: contact@tccb.gov.tr
• Adalet Bakanı Abdülhamit Gül. e-posta: info@adalet.gov.tr. Faks: +90 (0312) 419 33 70
• İçişleri Bakanı Süleyman Soylu. e-posta: diab@icisleri.gov.tr; sti@icisleri.gov.tr
• Büyükelçi Mehmet Kemal Bozay, Türkiye Cumhuriyeti Avrupa Birliği Daimi Temsilciliği, Brüksel, Belçika. Faks: + 32 2 511 04 50. e-posta: info@turkdeleg.org; tr-delegation.eu@mfa.gov.tr
• Büyükelçi Sadık Arslan, BM Cenevre Ofisi nezdinde Türkiye Daimi Temsilciliği, İsviçre. e-posta: turkey.unog@mfa.gov.tr

Lütfen ülkenizdeki Türkiye büyükelçiliği ya da diplomatik misyonlarına da yazınız.

***
Paris-Cenevre, 27 Nisan 2020

Yanıtınızda atılan adımlar hakkında bu başvurunun kodunu belirterek bizi bilgilendirmenizi rica ederiz.

İnsan Hakları Savunucularının Korunması için Gözlemevi (Gözlemevi) 1997’de Uluslararası İnsan Hakları Federasyonu (FIDH) ve Dünya İşkenceyle Müdahale Örgütü (OMCT) tarafından kurulmuştur. Bu programın amacı, insan hakları savunucularına karşı baskıyı engellemek veya bu durumlara çözüm üretmek üzere müdahale etmektir. FIDH ve OMCT, uluslararası sivil toplum tarafından hayata geçirilen bir Avrupa Birliği İnsan Hakları Savunucuları Mekanizması olan ProtectDefenders.eu üyesidir.

Gözlemevi ile irtibata geçmek için acil durum hattını arayınız:
• E-posta: Appeals@fidh-omct.org
• FIDH Telefon ve faksı: + 33 1 43 55 25 18 / +33 1 43 55 18 80
• OMCT Telefon ve faksı: + 41 22 809 49 39 / + 41 22 809 49 29