محاکمه رهبر شورشی کنگویی، بوسکو اِنتاگاندا به اتهام جنایت های جنگی و جنایت های علیه بشریت

روز 2 سپتامبر 2015، محاکمه رهبر پیشین شورشی کنگویی، بوسکو اِنتاگاندا، در دادگاه بین المللی جزایی در لاهه، هلند، آغاز می شود. فدراسیون بین المللی جامعه های حقوق بشر و سازمان های عضو آن در جمهوری دمکراتیک کنگو از آغاز این محاکمه به عنوان گامی به سوی عدالت برای قربانیان، از جمله قربانیان جرایم جنسی و مرتبط با جنسیت به دست اِنتاگاندا و سربازانش استقبال می کنند.

عکس: ©ICC-CP

سازمان های ما اعلام کردند: «محاکمه اِنتاگاندا در دادگاه بین المللی جزایی پیروزی بزرگی برای گروه های قربانیان در جمهوری دمکراتیک کنگو است که بدون خستگی برای دستگیری او مبارزه کرده اند، حتا زمانی که او به طور آشکار به عنوان عضو ارتش کنگو آزادی خود را به رخ می کشید. توانایی او در سالها فرار از دستگیری نماد معافیت از مجازات شده بود؛ نمادی که اکنون می تواند به نماد عدالت و جبران تبدیل شود.»

اِنتاگاندا به عنوان معاون ستاد و فرمانده عملیات گروه شورشی نیروهای میهن پرستان برای آزادی کنگو (FPLC) ـ واحد نظامیِ اتحادیه میهن پرستان کنگو ـ فعالیت می کرد. او متهم به هدایت حمله های بی رحمانه علیه گروه های مردم غیر از قوم هِما، همچون قوم های لِندو، بیرا و نانده، و بیرون راندن آنها از منطقه غنی مواد معدنی در ایتوری است. گرچه حکم جلب دادگاه بین المللی جزایی در سال 2006 صادر شد، اِنتاگاندا سالها از عدالت فرار کرد و در عین حال در گروه های مختلف مسلح مشارکت داشت و بعد در نیروهای مسلح جمهوری دمکراتیک کنگو به مقام ژنرال منصوب شد. در پی تغییری عجیب در اوضاع، اِنتاگاندا خود را به سفارت آمریکا در رواندا تسلیم کرد و در سال 2013 به دادگاه بین المللی جزایی تحویل شد.

سخنان نایب رئیس فدراسیون، دیسماس کیتِنگِه، درباره اهمیت محاکمه اِنتاگاندا

اِنتاگاندا به اتهام های متعدد در زمینه جنایت های جنگی و جنایت های علیه بشریت در سالهای ۲۰۰۲ و ۲۰۰۳ در جمهوری دمکراتیک کنگو متهم است، از جمله قتل، تجاوز، بردگی جنسی، غارت، آواره سازی قهری و سربازگیری و استفاده از سربازان کودکان.
محاکمه اِنتاگاندا به ویژه برای قربانیان جرایم جنسی و مرتبط با جنسیت در جنگ مهم است. اتهام های تجاوز و بردگی جنسی غیرنظامیان و نیز سرباز گیری کودکان در صفوف نیروهای خود علیه اِنتاگاندا تایید شده است.

پاسخ‌گویی به خاطر استفاده فراگیر و ویرانگر از خشونت جنسی به عنوان سلاح جنگی تاکنون در پرونده های جمهوری دمکراتیک کنگو در دادگاه بین المللی جزایی مطرح نبوده است. پرونده آقای اِنتاگاندا فرصتی برای به رسمیت شناختن قربانیان این گونه جنایت ها و جبران برای آنها فراهم می کند. این پرونده همچنین گواهِ به اجرا در آمدن راهبرد پیگردی جامعتر و مبتنی بر جنسیت است که در سالهای اخیر دادستان دادگاه بین المللی جزایی فاتو بنسودا اعلام کرده است.

سازمان های ما افزودند: «محاکمه اِنتاگاندا بایستی اهمیت دادگاه بین المللی جزایی را در عرضه عدالت به قربانیان وحشتناکترین جنایت ها از جمله جنایت علیه زنان و دختران به جامعه بین المللی، کشوری و منطقه ای یادآوری کند. بوسکو اِنتاگاندا سالها رنج بسیاری را بر مردم شرق جمهوری دمکراتیک کنگو تحمیل کرد. اکنون دادگاه بین المللی جزایی فرصت دارد او را در مواردی پاسخ‌گویی سازد که نظام کشور موفق نشد.»

پیشینه
جمهوری دمکراتیک کنگو اساسنامه رُم را در سال 2002 تصویب کرد و به دادگاه بین المللی جزایی برای جرایم ارتکابی اتباع خود و در کشور خود صلاحیت قضایی داد. در سال 2004، جمهوری دمکراتیک کنگو وضعیت جاری درگیری در سرزمین خود را به دادگاه بین المللی جزایی ارجاع کرد و این دادگاه فوری تحقیقات را آغاز کرد.

سه متهم درگیری های جمهوری دمکراتیک کنگو تا به امروز در دادگاه بین المللی جزایی محاکمه شده اند. توماس لوبانگا، اولین مورد پیگرد دادگاه بین المللی جزایی در سال 2012 به اتهام جنایت های جنگی سربازگیری و استفاده از کودکان سرباز محکوم شد. جرمن کاتانگا در سال 2014 به اتهام کمک به ارتکاب جنایت های جنگی و جنایت های علیه بشریت طی حمله به دهکده بوگورو در فوریه 2003 محکوم شد. ماتیو انگودجولو چوی در سال 2012 از اتهام های جنایت های جنگی و جنایت های علیه بشریت مربوط به همان حمله تبرئه شد.

دادگاه بین المللی جزایی دو حکم جلب دیگر را برای جرایم ارتکابی در جمهوری دمکراتیک کنگو صادر کرده است، یکی علیه کالیکستِه امباروشیمانا که اتهام هایش تایید نشده و دیگری علیه سیلوستر موداکومورا که هنوز آزاد است.

پرسش و پاسخ: بوسکو اِنتاگاندا و دادگاه بین المللی جزایی

بیشتر بخوانید