گرجستان:‌ دادگاه بین‌المللی جزایی باید به تداوم تأثیر جرایم در درگیری ۲۰۰۸ بر قربانیان توجه کند

19/07/2017
بیانیه‎ی مطبوعاتی
en fa ka
© HRIDC-FIDH

تفلیس، پاریس ـ فدراسیون بین‌المللی جامعه‌های حقوق بشر و سازمان عضو آن مرکز حقوق بشر (HRIDC) در پی تحقیق در گرجستان از ۲۶ ژوئن تا ۴ ژوئیه ۲۰۱۷ نگرانی عمیق خود را در باره‌ی تداوم تأثیر جرایم بین‌المللی سال ۲۰۰۸ بر قربانیان و جوامع تأثیریافته در گرجستان ابراز می‌کنند. اعضای هیأت با ۴۵ نفر در ۱۰ روستای نزدیک به خط مرزی اداری بین گرجستان و اُستیای جنوبی و یکی از شهرک‌های آوارگان داخلی دیدار کردند. قربانیان جرایم ارتکابی در جنگ ۲۰۰۸ هنوز در شرایط آسیب‌پذیری اقتصادی و اجتماعی و در وضعیت به‌شدت بی‌ثبات امنیتی زندگی می‌کنند و قاطعانه درخواست خود برای عدالت و غرامت در جبران صدمه‌ها ابراز کردند.

آرتاک کی‌راکاسیان، معاون فدراسیون، گفت:

«دادگاه بین‌المللی جزایی یک سال و نیم پیش تحقیق در باره‌ی جنایت‌های بین‌المللی ارتکابی طی جنگ ۲۰۰۸ را آغاز کرد. دادگاه بین‌المللی جزایی بایستی در گزینش پرونده‌های آتی در گرجستان تداوم تأثیر این جنایت‌ها را بر قربانیان و جوامع تأثیریافته در نظر بگیرد. با وجود این‌که بسیاری از قربانیان بخشی از امیدشان را از دست داده‌اند، آنها هنوز قاطعانه خواهان پاسخ‌گویی، عدالت و غرامت کافی هستند. قربانیان نیاز به تأیید و تماس دارند.»

گ. ک که در روستای دِوانی زندگی می‌کند، به هیأت فدراسیون و مرکز حقوق بشر گفت: «من صلح و مجازات مرتکبان جنایت‌ها را می‌خواهم. (...) پس از 9 سال، من انتظاری از مسؤولان کشور ندارم. (...) امید ما به فاتو بن‌سودا است.»

برآورد می‌شود که بیش از ۱۰۰ غیرنظامی طی درگیری سال ۲۰۰۸ بین گرجستان و روسیه کشته و در حدود ۲۱.۳۰۰ تن به اجبار از خانه‌هایشان آواره شدند [1]. به علاوه، قربانیان در معرض دیگر جنایت‌های جنگی و جنایت‌های ضد بشریت مثل تخریب اموال و غارت قرار گرفتند. قربانیان تا به امروز پیامدهای روانی‌اجتماعی و اقتصادی صدمه‌ها را تحمل می‌کنند. شمار بسیار کمی از آنها از دولت کمک روانی ـ اجتماعی دریافت کرده‌اند. بسیاری از اشخاص طرف گفت‌وگو تعریف کردند که در اثر برقراری خط مرزی اداری زمین خود را از دست داده‌اند و درآمدشان اینک بسیار کم شده است. اشخاص دیگر گفتند که با توجه به تغییرِ گاه‌گداریِ خط مرزی اداری و پیش‌روی بیشتر آن در خاک گرجستان هنوز در ترس زندگی می‌کنند. این رویداد آزادی آنها را به‌شدت محدود می‌کند و آنها را در ترس از ربایش به دست مسؤولان کنونی اُستیای جنوبی باقی می‌گذارد.

نینو تلاشادزه، معاون مرکز حقوق بشر، گفت:

«اکثر قربانیان جنگ سال ۲۰۰۸ که به اجبار آواره شدند در اثر غیرممکن بودن بازگشت به خانه‌هایشان و دسترسی داشتن به زمین‌های کشاورزیشان که در نتیجه‌ی جنگ و خط مرزی اداری متحرک اکنون در اُستیای جنوبی زیر کنترل عملی روسیه قرار دارد، هنوز دچار مصیبت هستند. این مشکل ادامه دارد. هفته‌ی گذشته، مسؤولان اُستیای جنوبی ۱۰ هکتار دیگر از زمین‌های نزدیک روستای بِرشوتی را اشغال کردند و بر بلاتکلیفی مردم ساکن در نزدیکی خط مرزی اداری افزودند.»

گ. گ که از دسامبر ۲۰۰۸ در شهرک آوارگان داخلی بِربوکی زندگی می‌کند، به هیأت فدراسیون و مرکز حقوق بشر گفت: «اگر به من اجازه دهند آماده‌ام بازگردم و از صفر شروع کنم و حتا در گورستان محل دفن پسرم زندگی کنم.»

با توجه به شمار قابل توجه «‌ربایش» گرجی‌های متهم به «عبور غیرقانونی از خط مرزی» به دست نیروهای امنیتی روسیه و اُستیای جنوبی، خط مرزی اداری متغیر وضعیت مردم تأثیریافته از درگیری را به‌ویژه ناامن می‌کند. اکثریت این موارد به گرجی‌هایی مربوط می‌شود که در نزدیکی خط مرزی اداری دام‌هایشان را می‌چرانند یا زمین‌هایشان را درو می‌کنند. این خط مرزی اداری همیشه به‌طورِ مشخص نشانه‌گذاری یا نرده‌کشی نشده است. اداره‌ی امنیت گرجستان ۳۲۷ بازداشت غیرقانونی را در سال ۲۰۱۶ و ۵۰۴ مورد را در سال ۲۰۱۵ ثبت کرده است. با وجود این، مهم است به یاد داشته باشیم که با توجه به کمبود امکان ثبت این وقایع، شماری از موارد ثبت نشده است [2]. اکثر بازداشت‌شدگان دست‌کم یک هفته در اُستیای جنوبی در بازداشت می‌گذرانند و فقط پس از پرداخت «جریمه» به توسط خانواده‌شان آزاد می‌شوند. فدراسیون بین‌المللی جامعه‌های حقوق بشر و مرکز حقوق بشر به‌شدت محدودیت بر آزادی تحرک گرجی‌هایی را که چندین نسل در نزدیکی خط مرزی اداری زندگی کرده‌اند محکوم می‌کنند و از مسؤولان اُستیای جنوبی می‌خواهند حق برخورداری بازداشت‌شدگان از موازین دادرسی را رعایت کنند.

فدراسیون بین‌المللی جامعه‌های حقوق بشر
مرکز حقوق بشر (HRIDC)

بیشتر بخوانید