روستاها در اثر آتش توپخانه سنگین ویران شدهاند، بیمارستانها و عبادتگاهها مورد حمله قرار گرفتهاند، اعدام، شکنجه و مثله سازی، خشونت جنسی، غارت، دستگیریها و بازداشتهای خودسرانه رخ داده است. شهادتهایی که هیئت فدراسیون از پناهندگان کنگویی در آنگولا دریافت کرده است، مصیبتی را نشان میدهد که غیرنظامیان در منطقهی کامونیا مدت دستکم پنج ماه گرفتار آن بودهاند.
این گزارش (که فقط به زبان فرانسوی موجود است) تعدیهایی را که در دهها روستا رخ داده شرح میدهد. توجه ویژهای به کشتار روز ۲۴ آپریل ۲۰۱۷ در روستای سینک در چند کیلومتری مرز آنگولا ـ که در آن زمان در حدود ۱۰ هزار نفر جمعیت داشت ـ نشان داده شده است. شبه نظامیان بنا مورا، با تشویق و حمایت ارتش و پلیس کنگو، به قصد نابودی غیرنظامیان که اکثر آنها به گروه قومی لوبا تعلق داشتند، وارد این روستا شدند. حملهی آنها منجر به مرگ صدها تن، از جمله زنان و کودکان بسیاری شد که اغلب آنها به ضرب گلوله، ضربهی داس یا سوزاندن در آتش کشته شدند. در حمله به بیمارستان روستای سینک، بیش از ۱۰۰ بیمار از جمله زنان حامله، و کارکنان پزشکی کشته شدند.
بسیاری از بازماندگان از طریق جنگل گریختند. چند صد تن از آنها پس از ورود به آنگولا در پی فراری وحشتناک و در حالی که شبه نظامیان تا مرز آنها را تعقیب میکردند، نزد نهاد آوارگان سازمان ملل ثبت نام کردهاند. در میان آنها، کودکان بسیاری دیده میشوند که دارای زخمهای ناشی از ضربهی داس هستند.
بر اساس شهادتهایی که هیئت فدراسیون دریافت کرده و اطلاعات دریافتی از منابع محلی، به ویژه سازمانهای حقوق بشری کنگویی، روستاهای دیگری نیز بین مارس و آگوست ۲۰۱۷ در معرض اقدامهای خشونتآمیز مشابه قرار داشتهاند. سازمانهای ما فهرستی از حدود ۲۰ روستا را گرد آوردهاند که چنین حملههایی در آنها رخ داده است. گزارش حاضر شهادت بعضی از بازماندگان را در بر میگیرد.
خشونت به کار رفته در این اقدامها تردیدی در مورد هدف آنها باقی نمی گذارد: وحشت آفرینی، نابود کردن و فراری دادن مردم لوبا که متهم به همدستی در جنایتهای ارتکابی شبه نظامیان کاموینا نساپو و حمایت از مخالفان رژیم جوزف کابیلا بودند.
آخرین بخش از گزارش فدراسیون روش برنامه ریزی، هدایت و ارتکاب جنایتها به دست ماموران دولتی کنگو با همیاری شبه نظامیان بنا مورا را ـ که به کمک این نیروها تشکیل و مسلح شدهاند ـ شرح میدهد. سازمانهای ما به ویژه فهرستی از نام دست کم ۵۰ شخص مظنون به ارتکاب جنایت در این منطقه را تهیه کردهاند. این فهرست اعضای ارتش، پلیس و سازمانهای امنیت، شبه نظامیان بنا مورا، روسای سنتی محلی، نمایندگان اکثریت رئیس جمهور و مسئولان دولتی کنگو را در بر میگیرد. این فهرست را که محرمانه مانده است میتوان در اختیار کمیسیونهای تحقیق یا نهادهای قضایی مسئول تحقیقات مستقل و غیر جانبدارانه درباره جنایتهای ارتکابی در منطقهی کامونیا به منظور تعیین مسئولیت کیفری آمران یا مسئولیت دولت کنگو قرار داد.
فدراسیون و سازمانهای عضو آن در جمهوری دموکراتیک کنگو از دولتمردان کنگو میخواهند فوری به ارتکاب نقض جدی حقوق بشر در کاسای خاتمه دهند و تحقیقات مستقل و غیر جانبدارانه درباره جنایتهای مشروح در گزارش حاضر را به منظور سپردن مسئولان آنها به دست عدالت، عرضهی غرامت به قربانیان و پایان دادن به معافیت از مجازات و تکرار جنایتها در پیش بگیرند.
زمینه:
رئیس سنتی کاموینا نساپو، ژان پییر مپاندی، روز ۱۲ آگوست ۲۰۱۶ به دست نیروهای مسلح کنگو به قتل رسید. شبه نظامیان کاموینا نساپو با وجود اینکه از سلاحهای بسیار سادهای ـ اغلب چوب و چاقو ـ برخوردار بودند به مقاومت برخاستند و به نمایندگان، ساختمانها و نمادهای دولت مرکزی حمله کردند. آنها به ارتکاب جنایت و تعدی، به ویژه سربازگیری اجباری از میان کودکان، انجام اعدامهای فوری ـ اغلب به روش گردن زنی ـ متهم شدند. حملهها در منطقهی کانانگا (در کاسای مرکزی) آغاز شد، اما به زودی به استانهای همسایه (از جمله کاسای) گسترش یافت. نیروهای امنیتی و دفاعی دست به سرکوب وسیعی زدند که به اعدامهای پرشمار فوری منجر شد. در سپتامبر ۲۰۱۷، معاون کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل وضعیت در استانهای کاسای را یکی از بدترین بحرانهای حقوق بشری در سراسر جهان توصیف کرد. به گزارش کلیسای کاتولیک دست کم ۳۳۸۳ تن کشته شدند؛ بیش از ۸۷ گور دسته جمعی کشف شد؛ دستکم ۱.۴ میلیون تن، از جمله ۶۰۰ هزار کودک، مجبور شدند در استانهای همسایه پناه بگیرند؛ و در حدود ۳۰ هزار تن دیگر به آنگولا فرار کردند. این آمار برآوردهای حداقل به شمار میرود و به نظر میرسد اقدامهای خشونت بار در مقیاس بسیار بزرگتری رخ داده است.