ایمون گیلمور، وزیر خارجه‌ی پیشین ایرلند، روز ۲۸ فوریه ۲۰۱۹ به عنوان نماینده‌ی ویژه اتحادیه‌ی اروپا در امور حقوق بشر منصوب شد. این پست در سال ۲۰۱۲ به منظور «تقویت تاثیر و کارکرد سیاست حقوق بشری اتحادیه‌ی اروپا» ایجاد شد. کشورهای عضو اتحادیه‌ی اروپا، طی گفتگوها برای این پست، به تقویت حمایت از حقوق بین‌المللی بشردوستانه و عدالت بین‌المللی علاقه نشان دادند. در گام نخست به سوی این هدف، کشورها مفاد تازه‌ای به وظایف نماینده ویژه افزودند تا بر نقش او در پیشبرد و اجرای تعهدهای اتحادیه‌ی اروپا در این زمینه تاکید کنند.
ویرجینی آماتو، هماهنگ کننده‌ی اروپایی ائتلاف حمایت از دادگاه بین‌المللی جزایی، گفت:
«سال گذشته، اتحادیه‌ی اروپا و کشورهای عضو آن در بیستمین سالگرد اساسنامه‌ی رُم دادگاه بین‌المللی جزایی تعهد کردند تا از امکانات داخلی و خارجی برای حمایت از مبارزه با معافیت از مجازات استفاده کنند. با وجود اینکه اقدامهای بیشتری ضروری است، تاکید کشورهای عضو بر عدالت با تجدید ماموریت نماینده‌ی ویژه این پیام را دارد که این کشورها برای تحقق وعده‌ی خود در جستجوی راه‌‌های تازه‌ای هستند.»
ماموریت تازه‌ی نماینده‌ی ویژه بر اهمیت چالش‌ها در زمان نقض فاحش حقوق بین‌المللی، معافیت از مجازات به خاطر جنایت‌‌ها و کوشش‌‌های بعضی از دولت‌‌ها برای تضعیف نهادها و سازوکارهای بین‌المللی، افزوده است. ایالات متحده آمریکا با دولت ترامپ ارتباط با دادگاه بین‌المللی جزایی را در سپتامبر ۲۰۱۸ قطع و تهدید کرد که در صورت تحقیقات دادگاه بین‌المللی جزایی در مورد شهروندان آمریکایی یا شهروندان متحدان آمریکا تلافی جویی خواهد کرد.
در این میان، افزایش جنایت‌‌های بین‌المللی به این معناست که تلاش‌‌های کارشناسان برای گسترش رعایت حقوق جنگ و تدوین راه حل‌‌های مشخص عدلی بیش از پیش ضروری است. سازوکارهای پاسخگویی بین‌المللی در مورد میانمار و سوریه نمونه‌هایی از نوآوری‌‌های اخیر در زمینه‌ی پیشبرد عدالت برای جنایت‌‌های فجیع هستند.
گروهی از سازمانهای غیردولتی، از جمله ائتلاف حمایت از دادگاه بین‌المللی جزایی، دیده‌بان حقوق بشر، فدر، صلح بدون عدالت ممکن نیست، ابتکار عدلی جامعه باز، ابتکار زنان برای عدالت جنسیتی، و جنبش فدرالیستی جهانی ـ موسسه سیاست گذاری جهانی، پیش از این از اتحادیه‌ی اروپا خواسته بودند تا نماینده‌ی ویژه در امور عدالت بین‌المللی و حقوق بین‌المللی بشردوستانه تعیین کند. آنها نماینده‌ی ویژه را برای جلب توجه بیشتر و اقدامهای پیوسته و هماهنگ در این زمینه‌‌های اساسی در واکنش به ارتکاب جنایت‌‌های بین‌المللی در سراسر جهان ضروری می‌دانند. پارلمان اروپا از سال ۲۰۱۱ و از جمله به تازگی در گزارش سالانه‌ی حقوق بشر خود خواهان ایجاد این پست مشخص شده است.
نماینده‌ی عالی اتحادیه‌ی اروپا و کشورهای عضو به جای آن سرانجام در مورد تغییرات محدود در وظایف نماینده ویژه امور حقوق بشر اتحادیه‌ی اروپا توافق کردند. در دوره‌ی قبلی نماینده‌ی ویژه امکاناتی برای توجه به عدالت بین‌المللی و حقوق بین‌المللی بشردوستانه داشت. اکنون در این دوره اشاره‌‌های صریح‌تری به تصمیم اتحادیه‌ی اروپا درباره‌ی دادگاه بین‌المللی جزایی شده است. برنامه‌ی عمل اروپا برای پیگیری تصمیم درباره‌ی دادگاه بین‌المللی جزایی و نیز رهنمودهای اتحادیه‌ی اروپا در مورد ترویج رعایت حقوق بین‌المللی بشردوستانه و رهنمودها به منظور حمایت از پیگرد جنایت‌‌های بین‌المللی در سطح ملی از جمله امکانات دیگری هستند که در اختیار نماینده‌ی ویژه قرار دارند.
لوته لایشت، مدیر بخش اتحادیه‌ی اروپا در دیده‌بان حقوق بشر، گفت:
«با سخت تر شدن هرچه بیشتر مسیر اجرای عدالت و رعایت حقوق بین‌المللی، رهبری نیرومند اتحادیه‌ی اروپا بیش از پیش ضروری است. پیشبرد عدالت در مورد جنایت‌‌های فجیع بدون هزینه نیست. اتحادیه‌ی اروپا و کشورهای عضو آن باید امکانات نماینده‌ی ویژه تازه را گسترش دهند تا او بتواند وظیفه‌ی خود را به طور کامل انجام دهد.»
این گروه‌‌ها گفتند: نماینده‌ی ویژه اتحادیه‌ی اروپا در امور حقوق بشر هم اکنون وظایف زیادی دارد اما از امکانات محدودی برخوردار است. لازمه‌ی دست یافتن به بیشترین نتایج از این گسترش وظایف افزایش منابع انسانی و مالی، حمایت سیاسی نماینده‌ی عالی اتحادیه‌ی اروپا و کشورهای عضو اتحادیه در بالاترین سطح دولت است. اتحادیه‌ی اروپا و اعضای آن باید از تامین منابع کافی برای نماینده‌ی ویژه و تیم او اطمینان حاصل کنند. آنها همچنین باید ضرورت تعیین پستی ویژه را در آینده مورد بررسی قرار دهند.
آنتوان مادلن، رئیس بخش دادخواهی بین‌المللی در فدراسیون بین‌المللی جامعه‌های حقوق بشر، افزود:
«ما در انتظار همکاری با نماینده‌ی ویژه و ارائه‌ی همه گونه حمایت از او برای انجام این وظیفه‌ی اساسی هستیم. با توجه به سهم ارزشمند سازمانهای جامعه مدنی، قربانیان و بازماندگان در تعیین اولویت‌‌های و اهداف تازه در امور مربوط به عدالت و حقوق بشر، مشورت جامع نماینده‌ی ویژه با آنها از اهمیت اساسی برخوردار است.»
درباره‌ی نماینده‌ی ویژه اتحادیه‌ی اروپا در امور حقوق بین‌المللی بشردوستانه و عدالت بین‌المللی بیشتر مطالعه کنید:
http://www.coalitionfortheicc.org/s...
فدراسیون بین‌المللی جامعه‌های حقوق بشر
ائتلاف حمایت از دادگاه بین‌المللی جزایی
دیده‌بان حقوق بشر
صلح بدون عدالت ممکن نیست
ابتکار عدلی جامعه باز
ابتکار زنان برای عدالت جنسیتی
جنبش فدرالیستی جهانی ـ موسسه سیاست گذاری جهانی
EUSR FINAL by FIDH on Scribd