دادگاه جرایم فاحش باکو محکومیت ها را پس از جلسه پرشتاب محاکمه برای شنیدن آخرین دفاع متهمان اعلام کرد. برنامه نظارت بر حمایت از مدافعان حقوق بشر اعلام کرد: این حکم ها شرم آور هستند و فقط با هدف تنبیه فعالیتِ به حق دو مدافع حقوق بشر آذری صادر شده اند. این حکم ها تعجبی برنمی انگیزند، اما صدور آنها تاکیدی بر بی اعتنایی کامل آذربایجان به موازین بین المللی محاکمه عادلانه و موازین قانونی است.
محاکمه لیلا یونس و عارف یونس اف کمتر از یک ماه پیش آغاز شد. این زوج به «تقلب در مقیاس وسیع»، «جعل»، «فرار از مالیات» و «تجارت غیرقانونی» متهم شدند. ناظری که سازمان های ما اعزام کرده بود از روز اول در محاکمه حضور داشت. اما امروز به طور ناگهانی از ورود او به سالن دادگاه جلوگیری شد. آقای عارف یونس اف در هنگام آخرین دفاع خود از هوش رفت و به مراقبت فوری پزشکی نیاز پیدا کرد. قاضی بلافاصله پس از نشست آخر محاکمه، خانم یونس را به ۸،۵ سال و آقای یونس اف را به ۷ سال زندان محکوم کرد.
جرالد استابروک، دبیر کل سازمان جهانی مبارزه با شکنجه، اعلام کرد: «سرعت بی سابقه محاکمه تاسف برانگیز و به صراحت گویای کیفیت آن است. این حکم به علت عدمِ بررسی مدارک ابرازی، مملو از بی دقتی است. نقض موازین بین المللی حق محاکمه عادلانه آشکار است.» او افزود: «این حکم شرم آور متاسفانه از آغاز حبسِ پیش از محاکمه یک سال پیش قابل پیش بینی بود.»
لیلا یونس، رئیس مؤسسه صلح و دمکراسی (IPD) و عضو مجمع عمومی سازمان جهانی مبارزه با شکنجه، و عارف یونس اف، رئیس بخش منازعه شناسی این مؤسسه، در تابستان ۲۰۱۴ در چارچوب سرکوب وسیع مدافعان حقوق بشر و جامعه مدنی آذری دستگیر شدند. ظرف یک سال گذشته در زندان، وضعیت سلامتی آنها به شدت به وخامت گراییده است. درخواستِ برخورداری از درمان ضروری بارها رد شده است.
لیلا یونس از زمان دستگیری تاکنون ۱۶ کیلو از وزن خود را از دست داده است. او دچار بیماری حاد قند است. به علاوه، هم سلولی او چند بار با خشونت با او رفتار کرده است. با وجود این، مسؤولان بازداشتگاه هیچ اقدامی برای مراقبت از سلامت جسمانی او نکرده اند. عارف یونس اف دچار فشار بالای خون است و چند بار بیهوش شده است، از جمله طی نشست 3 اوت دادگاه که به این دلیل متوقف شد و او را با امبولانس بردند. وکیل او اعلام کرد که وضعیت سلامتی موکلش مانع از حضور دوباره در دادگاه است. اما، این وضع مانع ادامه محاکمه به روال اعلام شده نشد.
برنامه نظارت بر حمایت از مدافعان حقوق بشر یادآوری می کند که مدافعان حقوق بشر انتقام علی اف و رسول جعفراف در ماه ژوئیه، پس از محاکمه در دادگاه استیناف، به حکم های مشابهی که با انگیزه سیاسی صادر شده بودند محکوم شدند و اکنون به ترتیب محکومیت های ۷،۵ سال و ۶ سال و سه ماه زندان را می گذرانند.
برنامه نظارت یادآوری می کند که لیلا یونس و عارف یونس اف، علاوه بر این محاکمه، هنوز به اتهام «خیانت به کشور» متهم هستند که در محاکمه دیگری در آینده مورد رسیدگی قرار خواهد گرفت.
سوهیر بالحسن، رئیس افتخاری فدراسیون بین المللی جامعه های حقوق بشر، اعلام کرد: «سازمان های ما به شدت حکم های امروز در این پرونده و حکم های قبلی علیه مدافعان حقوق بشر در این کشور را محکوم می کنند. این حکم ها به قصد خاموش کردن صداهای منتقد صادر شده است.» او افزود: «ما به درخواست از دولتمردان آذربایجان برای آزادی فوری و بی قید و شرط زوج یونس و تمام مدافعان حقوق بشری که اکنون به خاطر فعالیتشان در آذربایجان در زندان به سر می برند، ادامه خواهیم داد.»