«پس از اعلام حکم جلب عمر البشیر، کامیون های بزرگ و افراد مسلح در ستاد ما ظاهر شدند»

01/06/2015
بیانیه‎ی مطبوعاتی
ar en es fa fr ru

شرح حال امیر سلیمان، مدافع حقوق بشر سودانی

امیر سلیمان، وکیل سودانی و یکی از بنیانگزاران مرکز عدالت و مطالعات صلح آفریقا (ACJPS) است. او از سال 2009 در کامپالا زندگی می کند، چون از ترس انتقام دولت به خاطر فعالیت در زمینه حقوق بشر و عدالت بین المللی ناگزیر از فرار از کشورش شد.

ماموران سازمان اطلاعات و امنیت ملی (NISS) در سال 2008 سلیمان و همکارانش عثمان حميدة و عبدالمنعم الجاك را به اتهام همکاری با دادگاه بین المللی جزایی دستگیر کردند. در فوریه 2009، زمانی که سلیمان رییس مرکز حقوق بشر و توسعه محیط زیست خارطوم (KCHRED) بود، از طریق فدراسیون بین المللی جامعه های حقوق بشر مطلع شد که دادگاه بین المللی جزایی حکم جلب عمر البشیر را به خاطر نقض حقوق بشر در دارفور صادر خواهد کرد. سلیمان پس از مشورت با اعضای دیگر KCHRED به این نتیجه رسید که بهترین کار ترک کشور است.

او می گوید: «پس از اعلام حکم جلب عمر البشیر، کامیون های بزرگ و افراد مسلح در ستاد ما ظاهر شدند. آنها همه چیز، از کامپیوتر تا دستگاه های تهویه هوای روی دیوارها، را بردند. مهمتر از هر چیز، کتابخانه ما را هم بردند که اولین کتابخانه حقوق بشری سودان بود و دانشجویان و متخصصان طی سال ها به آن کمک کرده بودند. این کتابخانه را دور از دسترس قرار دادند و گذاشتند همه چیز از بین برود.»

پس از این رویدادها، سلیمان، عثمان حميدة و عبدالمنعم الجاك شکایتی را نزد کمیسیون حقوق بشر و حقوق مردم آفریقا (ACHPR) اقامه کردند و خواهان غرامت به خاطر بدرفتاری سال 2008 شدند. در فوریه 2015، پس از شش سال فعالیت حقوقی، کمیسیون حقوق بشر و حقوق مردم آفریقا اعلام کرد که دولت سودان باید پاسخگوی این نقض حقوق بشر باشد و از دولتمردان خواست ماموران اطلاعاتی و امنیتی مسؤول را مورد تحقیق و پیگرد قرار دهند. کمیسیون همچنین از سودان خواست به انسداد حساب های بانکی مرکز خارطوم پایان و اجازه بازگشایی این مرکز را بدهد و به قربانیان غرامت بپردازد. تصمیم سلیمان برای طرح شکایت به همراه همکارانش و استقامت آنها طی سال ها دعوی حقوقی اعتقاد او به مفید بودن راه کارهای منطقه ای و بین المللی را نشان می دهد.

سلیمان به محض اقامت در اوگاندا، به همراه فعال همکارش عثمان حميدة و دیگران، ACJPS را بنیان گذاشتند. به لطف شور و عزم آنها، این سازمان به سرعت یکی از عاملان اصلی ثبت نقض حقوق بشر و مبارزه با آن در سودان شد. سلیمان در حال حاضر رییس بخش حقوقی این سازمان است.

فعالیت های این سازمان نظارت بر وضعیت کلی حقوق بشر در سودان، دادخواهی در سطح کشور، منطقه و بین المللی و تبلیغ اصلاحات در نظام دادگستری و برخی از قوانین سودان را در بر می گیرد. ACJPS تاکید ویژه ای بر آموزش حقوق بشر دارد. «من افراد بسیاری را در زمینه مسایل حقوق بشر آموزش داده ام، از جمله ماموران پلیس و مشاوران حقوقی را. چیزی که بیش از هر چیز توجه مرا جلب می کند، میل آنها به دانستن بیشتر است؛ به ویژه ماموران اجرای قانون می خواهند در باره شکنجه بیشتر بدانند. اکثر آنها نمی دانستند که این کار غیرقانونی است و بعضی از آنها تصمیم گرفتند این اطلاعات را پخش کنند. مشاوران حقوقی یاد می گیرند چه سوال هایی بپرسند تا بدانند پرونده در اختیار آنها شکنجه را در بر می گیرد.»

بخشی از علاقه سلیمان به حقوق بشر از زمینه خانوادگی ناشی می شود. پدر او، رییس اتحادیه صنفی دامپزشکان (1989ـ1986) و عضو دبیرخانه اتحاد دمکراتیک ملی بود که چندین بار به خاطر فعالیت های سیاسی دستگیر و در حبس مورد بدرفتاری قرار گرفت. در سال 1989، سلیمان شاهد کودتایی بود که رییس جمهوری عمر البشیر را به قدرت رساند. دولت دمکراتیک و اتحادیه های کارگری و سازمان های جامعه مدنی منحل شدند. در چنین جو خفقانی بود که سلیمان در دهه 1990 تحصیل حقوق را در دانشگاه النيلين خارطوم آغاز کرد و در آنجا به کنشگر بدل شد. این تجربیات باعث شد او احترام به حقوق بشر در سودان را در کانون حرفه وکالت خود قرار دهد.

پس از پایان تحصیل، سلیمان در دفتری خصوصی وکیل شد و در دادگاه های سودان از قربانیان نقض حقوق بشر دفاع کرد. از جمله موکلان او محکومان به اعدامبودند که شرایط غیرانسانی حبس را تحمل کرده بودند و بعضی از آنها با پابند به مدت 13 سال در انزوا زندانی بودند.

سلیمان پیش از تاسیس ACJPS به همراه عثمان حميدة، در چندین سازمان برجسته حقوق بشر، از جمله گروه حقوق بشر سودان، سازمان ضد شکنجه سودان، مرکز عمل برای بازپروری قربانیان شکنجه، و KCHRED فعالیت کرد.
مشارکت او در کارزار گنجاندن منشور حقوق در قانون اساسی سودان از مهمترین اقدامات او برای بهبود وضعیت حقوق بشر در سودان بود. او در زمان ریاست KCHRED به هدایت کارزار افزایش آگاهی در باره اهمیت منشور حقوق، از جمله در مناطق حاشیه ای کشور، کمک کرد. اولین بار بود که منشور حقوق در قانون اساسی سودان ـ قانون اساسی موقت ملی جمهوری سودان 2005 ـ گنجانده می شد.

او در سطح ملی و بین المللی با سازمان هایی همچون فدراسیون بین المللی جامعه های حقوق بشر، دیده بان حقوق بشر، و عفو بین الملل همکاری و در این همکاری ها توجه را به نقض حقوق بشر جاری در سودان جلب کرده است. سلیمان می گوید: «فدراسیون به ما کمک کرد ظرفیت ارتباط با راه کارهای حقوق بشر منطقه ای را تقویت کنیم و صدای سودانی ها را به شورای حقوق بشر برسانیم.»

سودان گرفتار درگیری های جاری مختلفی است، به ویژه در دارفور، ایالت نیل آبی و کُردُفان جنوبی. در این مناطق، جرایم بین المللی اغلب رخ می دهند. سلیمان مایل است حل و فصل این درگیری ها اولویت همگان باشد: «این مردم صلح می خواهند. حق آنها این نیست. سال هاست که مردم آموزشی ندیده اند، به خدمات بهداشتی یا مسکن دسترسی نداشته اند. بیایید همگی برای این سه منطقه آرزوی صلح و امنیت کنیم.»

سلیمان نتوانسته پس از سال 2009 که سودان را ترک کرد به آنجا بازگردد، ولی به طور کامل با مسایل کشورش درگیر است و می خواهد سدهای بین مردم داخل سودان و بهره مندی کامل آنها از حقوق بشرشان را از میان بردارد.

بیشتر بخوانید