Bu raporda, çok tanınmış ve ağırlığı olan İnsan Hakları Koruyucularından sekiz tanesinin ülkelerinde tutuklu oldukları ve kendilerine karşı kullanılmakta olan yeni kabul edilmiş olan ve bu tip eylemelere katılanlara karşı kullanılacak yeni adli ve yasal uygulamaların bütün karşıtlara karşı kullanımı öngörülüyor.
OMTC başkanı ve Genel Sekreteri Gerald STABEROC “STK’ların önde gelen kişileri ve sorumlularının hepsi tutuklanmışlardır. Tutukluluk sürecinde yaşadıkları ve maruz kaldıkları muamele dayanılmaz olup, bazılarının sağlık durumları tutukluluklarının başından şimdiye kötüleşmiştir. Özellikle Leyla YUNUS ve İntigam ALİYEV’in sağlık durumu çok kötü durumdadır.” Bilgisini vermektedir.
Gözlemevinin bir misyonu Ocak 2015’te STK’lar ile görüşmek üzere Baküye gitmiş ve yapılmış yetkili merciilere olan sayısız istek ve verilen dilekçelere rağmen misyonun tutuklular ile görüşmesine izin verilmemiştir.
Sovyetler Birliğinden ayrılmış olan bir çok ülke son iki sene içereisinde sivil toplumlara karşı baskıcı yeni politiklar üretmeye başlamış olup yeni yasalar çıkartmışlardır. Bu politikalar, son zamanlarda Rusya’da çıkarılmış olan yeni baskı yasalarından esinlenmiştir. Bu tutumları ile, ülkeler yaratmaya çalıştıkları yeni pozitif imajları çerçevesinde uluslararası arenada politik ve diğer önemli toplantılar için daha cana yakın bir imge sergilemek istemektedirler. Aynı tutum 2014’te Belarus’un Dünya Hokey Şampiyonası öncesi ve sırasında veya Rusya tarafından 2014 Soşi Kış Olimpiyatları öncesi ve sürecinde uygulanmıştır. Aynı şey bugün, önümüzdeki Haziran’da yapılacak olan Avrup Oyunları öncesi ve çerçevesinde yapılmaktadır. Bu olaylar uluslararası toplum için yetkililerin dikkatini çekmek ve bu tür yasa ve olaylara itiraz etmek için bir ortam olup İnsan Hakları İhlalerini ve İnsan Hakları koruyucuları ve organizasyonlarının haklarını ve durumlarını öne sürmek için bir olanaktır.
Ocak ayında Bakü’ye yapılmış olan gözlemevi misyonuna katılmış olan FIDH Onurasal Başkanı Souheyr BELHASSEN; “Avrupa Oyunları çerçevesinde, katılacak olan ülkelerin, en yüksek düzeydeki idareci ve politikacıları tarafından bu tutumların ilan edilmesini ve Azerbaycan’da yaşanmakta olan İnsan Hakları ihlallerinin açılış merasimi sırasında açıklanmasını istemekteyiz.” Dedi. “Azerbacıyan’ın Rusya’ya karsı alternatif bir enerji sağlayıcısı olarak ortaya çıkması, bu olayların üzerine gidilmemesi demek olmamalıdır. Avrupa ülkeleri ve uluslararası camia olalara gözlerini yummalıdırlar.” Diye ekledi.
Azeerbaycan’da politik seçenekler bilhassa uluslarası arenada gerçekleşen gelişmelerden etkilenmekte olup, sınırlarında olanlar da bu politiklararı yakından etkilemektedir. Ülkenin istikrarını etkilebilecek olan, Arap Baharı, Rusya’da ve Türkiye’deki büyük gösteriler (Gezi olayları), Ukranyadakı savaş durumu ve N’gorni-Karabag bölgesindeki çatışmalar bu kararları etkilemektedir.
2014’ten beri STK ve idarecileri üzerine uygulanmaya başlayan baskı, öncelikle ülke yasalarında yapılan değişiklerle Sivil Toplum örgütlerinin hareketlerinin kısıtlaması ile başladı. Bazı yasalar ile STK’ların kontrolleri ve daha ağır idare şartları getirilirken, STK’ların kayıt olmaları zorlaştırıldı ve STK’lara karşı agır cezalar, özel kişilerden maddi yardım almakta iseler, öngörüldü. (Politik sübvansiyonlar ancak kayıtlı STK’lar tarafından istenebilip kendilerine verilebiliyor.) Diğer yeni yasalar çerçevesinde de STL’ların yaptıkları çalışmalar, politik olarak istenildiği şekilde, askıya alınabiliyor veya yasaklanabiliyor.
Download the report "Azerbaijan: Crackdown on human rights defenders intensifies as Baku Games approach"
İnsan hakları koruyucularını koruma gözlemevi (OBS) FIDH ve OMCT (İşkenceye Karşı Dünya Örgütü) tarafından 1997 de kurulmuş bir oluşumdur.