در پی گزارش به شورای امنیت سازمان ملل در روز 12 ژوئیه که مسؤولان ارشد سازمان ملل در بارهی بحران بهشدت روبهوخامت در یمن هشدار دادند، بهعنوان «گروه اقدام سازمانهای غیردولتی در زمینهی آئین رفتاری» ناگزیر هستیم در بارهی ضرورت اقدام شورای امنیت سازمان ملل علیه نسلکُشی، جنایتهای ضد بشریت و جنایتهای جنگی این نامه را به شما بنویسیم.
فرستادهی ویژهی دبیر کل هشدار داده که افزایش خشونت باعث بروز وضعیت «هولناک» انسانی در یمن میشود. رئیس دفتر هماهنگی امور انساندوستانه سازمان ملل، استفن اُبرایان، گزارش داده که ۷ میلیون تن در خطر قحطی به سر میبرند و تأکید کرده که شورای امنیت سازمان ملل دارای مسوؤلیت اساسی در این درگیری است و کشورهای عضو باید بیشتر از این اقدام کنند. مسؤولان دیگر گزارش دادهاند که بروز وبا (در ۲۲ استانداری از ۲۳ استانداری) که تاکنون ۱۸۰۰ تن را کشته، بیسابقه است و هشدار دادهاند که این بیماری شمار بسیار بیشتری را خواهد کشت، زیرا خدمات اساسی بهداشتی فرو پاشیده است و نزدیک به ۱۵ میلیون تن ـ بیش از ۵۵% جمعیت ـ به خدمات درمانی یا آب پاکیزه دسترسی ندارند.
وضعیت حاد انسانی در یمن فاجعهای ساختهی انسان است و بلای طبیعی نیست. درگیری مسلحانهی جاری و روش پیشبرد جنگ فقط به این بحران انسانی میافزاید و آن را تشدید میکند. ما از همهی اعضای شورای امنیت سازمان ملل میخواهیم برای پایان دادن به نقض حقوق بینالمللی بشردوستانه به دست طرفهای درگیری، جلوگیری از وخامت بیشتر وضعیت انسانی و اطمینانیافتن از پاسخگویی دست به اقدام فوری بزنند.
۱۱۳ کشور عضو سازمان ملل ـ از جمله هشت عضو کنونی شورای امنیت سازمان ملل ـ از آئین رفتاری پاسخگویی، انسجام و شفافیت گروهی (ACT) حمایت و با این حمایت تعهد کردهاند از اقدام بهموقع و قاطع شورای امنیت برای جلوگیری از نسلکُشی، جنایتهای ضد بشریت و جنایتهای جنگی یا پایان دادن به آنها پشتیبانی کنند. یمن بهطورِ آشکار وضعیت فاجعهباری است و چندین گزارش مسؤولان ارشد سازمان ملل این موضوع را تأیید کردهاند. سازمانهای حقوق بشری اطلاعاتی گرد آورده اند که نشان میدهد همهی طرفهای درگیری، از جمله ائتلاف زیر رهبری عربستان سعودی و گروه مسلح حوثی و نیروهای متحد آنها مرتکب نقض جدی حقوق بینالمللی بشردوستانه شدهاند که ممکن است جنایتهای جنگی به شمار رود.
زمان آن است که شورای امنیت سازمان ملل به وضعیت از کار افتادگی خود در بارهی یمن پایان دهد و اقدامهای مشخصی را برای جلوگیری از جنایتهای فجیع گروهی انجام دهد و بدین وسیله مسوؤلیت جمعی خود را برای حفظ صلح و امنیت بینالمللی مندرج در منشور سازمان ملل انجام دهد.
ما بهطورِ مشخص از اعضای شورای امنیت سازمان ملل میخواهیم:
اطمینان یابند که اقدامهای مربوط به محافظت از غیرنظامیان و توجه به بحران انسانی که در بیانیهی ریاست به تاریخ ۱۵ ژوئن مطرح شد به سرعت به اجرا درآید. شورای امنیت باید با درخواست از فرستادهی ویژهی خود برای دادن گزارش در بارهی پیشرفت هر یک از نکات این بیانیه، تعهد خود را به یمن نشان دهد. چندین هفته پس از تصویب این بیانیه، هنوز هیچ اقدامی انجام نشده و هیچ مهلت زمانی برای اجرای آن تعیین نشده است؛
تحریم تسلیحاتی سازمان ملل را که در قطعنامهی ۲۲۱۶ برای ارسال مستقیم یا غیرمستقیم اسلحه، مهمات، خودروهای نظامی، قطعات یدکی و دیگر تجهیزات یا فناوری نظامی، تدارکاتی و حمایت مالی به همهی طرفهای درگیری در یمن از جمله ائتلاف زیر رهبری عربستان سعودی، در پشتیبانی از عملیات نظامی آنها گسترش دهند و تا زمانی که خطر بهکارگیری این سلاحها برای نقض جدی حقوق بینالمللی وجود دارد تحریمها را اجرا کنند؛
خواهان بازگشایی فرودگاه صنعا به روی پروازهای تجاری شوند تا ورود محمولههای بیشتر انساندوستانه به کشور و تخلیهی مردم نیازمند به رسیدگی پزشکی امکانپذیر شود. اطمینان حاصل کنند که ورود به یمن برای پژوهشگران حقوق بشری و روزنامهنگاران مجاز شود؛
از همهی طرفهای درگیری در یمن بخواهند تا بهطورِ کامل تعهدات خود بر اساس حقوق بینالمللی را اجرا کنند و تضمین کنند که به غیرنظامیان و اهداف غیرنظامی حمله نمیکنند و به حملههای کور یا بیتناسب دست نمیزنند. کلیهی طرفها باید تأمین امداد بیطرفِ بشردوستانه و محافظت از جمعیت غیرنظامی را بدون تبعیض بر اساس قبیله ای، دینی یا سیاسی، امکانپذیر سازند و اجازه دهند؛
از طرفهای درگیری بخواهند که با رعایت تعهدات خود بر اساس حقوق بینالمللی حقوق بشر کلیهی اشخاصی را که خودسرانه دستگیر شدهاند، آزاد کنند، به سازمانهای جامعهی مدنی اجازه دهند آزادانه عمل و در بارهی نقض حقوق بشر تحقیق کنند و از پاسخگویی مرتکبان اطمینان یابند.
با احترام
عفو بینالملل
فدراسیون بینالمللی جامعههای حقوق بشر
مرکز جهانی مسوؤلیت محافظت از جنایتهای بزرگ
دیدهبان حقوق بشر
ائتلاف بینالمللی مسوؤلیت محافظت از جنایتهای بزرگ
انستیتوی جنبش فدرالیستی جهانی سیاستگذاری جهانی